22 atuty Wielkich Arkanów przedstawiają ścieżkę duchowego oświecenia, wykorzystując w tym celu symbole archetypowe. Zaczynając od Głupca, którego numerem jest zero, poszukiwacz podąża za kartami poprzez kolejne stadia rozwoju aż do karty numer 21, którą jest Świat. Każda z kart, użyta jako narzędzie duchowego rozwoju, ma określone znaczenie i każda reprezentuje zarówno stany wewnętrzne, jak i sytuacje zewnętrzne, które mają głębokie osobiste znaczenie.
Teraz krótko zapoznamy się z podróżą Głupca przez Wielkie Arkana Tarota. Trzeba bowiem wiedzieć, że każdy z nas przychodzi na świat jako Głupiec – to znaczy, że jesteśmy nowo narodzeni, bez lęku i gotowi do nauczenia się tej lekcji, którą przygotowało dla nas życie. Głupiec zawsze jest przedstawiany jako beztroski młodzieniec, spoglądający w górę, stale w ruchu i gotów do zrobienia kroku z krawędzi urwiska, wierząc, że wszechświat wesprze jego działania. Choć ma postać młodzieńca, może reprezentować dowolną płeć.
Symbolika kart
Atut O – Głupiec
Jest to początek podróży zwanej życiem. Na tym etapie człowiek jest niewinny i ufny. Głupiec jest wolny od przebiegłości i obaw. Ma radosne usposobienie i lubi przygody. Patrzy w niebo, a nie pod nogi. Choć balansuje na krawędzi przepaści, jest całkowicie nieświadomy grożącego mu niebezpieczeństwa. Towarzyszy mu często mały piesek. Symbolizuje on zdolność do podążania niewidocznym tropem – psy są istotami metapsychicznymi. Głupiec reprezentuje nasze własne, duchowo wolne Ja, zanim pogrąży się ono w troskach codziennego życia. Na szczęście zawsze możemy wrócić do tego stanu, kiedy podczas kładzenia kart natkniemy się na Głupca.
Atut I – Mag
Mag to naprawdę magiczna karta. Maga przedstawia się zwykle z należnymi mu atrybutami ułożonymi przed nim na stole. Jego zadaniem jest uczyć Głupca, jak ma używać twórczej energii Wszechświata oraz odpowiednich przyborów i narzędzi, aby przeżyć życie pełne celów i kreatywności. Mag rozumie, jak działa świat – nie zwykły świat, który mgliście widzimy dokoła, lecz energie, które stanowią siłę napędową funkcjonowania Wszechświata. Mag reprezentuje nasze uśpione umiejętności posługiwania się logiką, świadomością, obiektywizmem oraz energią, dzięki którym możemy wprawić w ruch swoje życie.
Atut II – Arcykapłanka
Jest to karta tajemnicy i głębi. Mag wiąże się z używaniem mentalnych zdolności do ujawnienia manifestacji naszych życzeń i pragnień, a Arcykapłanka dotyka obszarów niematerialnych. Reprezentuje ukryte, duchowe Ja wewnętrzne, ze wszystkimi jego niewidzialnymi procesami, takimi jak intuicja, nastroje, emocje i reakcje, które czasem mogą się wydawać nielogiczne, lecz wyrastają z naszej wewnętrznej wiedzy. Jest ona władczynią Nocy i wszystkich niezgłębialnych aspektów Wszechświata, zaledwie mgliście sobie uświadamianych, ale nieosiągalnych samym tylko logicznym umysłem. Kiedy pojawia się Arcykapłanka, jest to wiadomość, że trzeba w sobie szukać przewodnictwa.
Atut III – Cesarzowa
Cesarzowa to postać związana ze starożytną Wielką Boginią, która jest Matką w sensie uniwersalnym. Głupiec, poznawszy już zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne światy istnienia, spotyka się teraz z archetypową Matką. Kartę tę często nazywa się "kartą małżeństwa". Kiedy wśród kładzionych kart pojawia się Cesarzowa, to znaczy, że w polu widzenia danej osoby pojawia się małżeństwo. U osób młodocianych (z uwagi na wiek) raczej nie chodzi o zawarcie związku małżeńskiego, lecz o to, że znaczenie małżeństwa staje się przedmiotem zainteresowania. Może też wskazywać na małżeństwo w rodzinie lub ciążę, gdyż Cesarzowa reprezentuje też płodność i macierzyńską troskę.
Atut IV – Cesarz
Interesujące, że Cesarz, który jest męskim odpowiednikiem Cesarzowej, następuje po niej. To wskazuje, że macierzyńska zasada pojawia się przed zasadą ojcowską. Cesarz jest postacią bardziej z tego świata, reprezentuje autorytet i władzę, kontrolę, racjonalność, siłę i dominację. Odnosi się do spraw ziemskich i często przedstawia ludzkie dążenie do ułożenia sobie życia na poziomie materialnym. Cesarz, ze swoim autorytetem, może także doradzić, jak rozwiązać problemy (w zależności od miejsca, w którym pojawi się w rozkładzie kart) lub wskazywać potrzebę rozwoju naszej własnej siły.
Atut V – Arcykapłan
Arcykapłan to postać ucząca Głupca wszystkiego o strukturach i bytach instytucjonalnych, takich jak Kościół czy państwo. Jest symbolem ciągłości tego, co zostało już ustalone w zakresie tradycyjnych wartości i wymagań moralnych. Karta ta zwana jest także Papieżem, gdyż symbolizuje wszystko to, co jest konserwatywne i ortodoksyjne. Znajduje się w opozycji do zmian i wzmacnia istniejące schematy społeczne danego społeczeństwa. Jeśli pojawi się wśród kart, to znaczy (w zależności od miejsca), że należy poradzić sobie z czymś, co już zostało ustanowione – a czasem jest to trudne.
Atut VI – Kochankowie
Przeszedłszy mentalne i intuicyjne aspekty życia, zetknąwszy się z podstawowymi cechami męskimi i kobiecymi oraz poradziwszy sobie z przyziemnymi potrzebami i koniecznościami, Głupiec jest już gotów do konfrontacji z miłością. Jednakże niekoniecznie chodzi o bycie zakochanym. Karta Kochankowie przedstawia świadomość Drugiej Osoby, czyli dualizm. Miłość jest trudną sprawą, a i im człowiek jest młodszy (np. kiedy ma lat kilkanaście), tym wydaje się bardziej skomplikowana. Kiedy wśród kart pojawią się Kochankowie, może to być ostrzeżenie przed dokonaniem wyboru.
Nasze wybory często mają wpływ na dalsze życie, niezależnie od tego, czy dotyczą one romansu i miłości, czy też innych spraw. Kochankowie nie zawsze oznaczają związek romantyczny, lecz wskazują, że warto dokładniej przemyśleć wszystkie swoje związki z innymi ludźmi – przyjaźnie, romantyczne pragnienia, seksualność, co nas pociąga i dlaczego. Jest to ważna karta, ukazująca się zwykle wtedy, kiedy stoimy u progu dokonania ważnego wyboru.
Atut VII – Rydwan
Dotarłszy do Rydwanu, Głupiec styka się teraz z zadaniem takiego wzajemnego pogodzenia dualności życia, żeby całość funkcjonowała gładko i sprawnie. Karta ta, przestawiająca wizerunek wojownika powożącego rydwanem zaprzężonym w dwa konie – białego i czarnego – mówi o konieczności pogodzenia sprzeczności, niezależnie od tego, czy występują one w nas, czy w zewnętrznym świecie. Rydwan uczy, że życie obejmuje zarówno konflikt, jak i pojednanie, najczęściej w drodze kompromisu. Dlatego kiedy pojawi się w kartach, to znak, że trzeba poradzić sobie ze zrównoważeniem przeciwstawnych sil. Na przykład, jeśli przeżywamy jakiś rozpad w rodzinie, w kartach możemy mieć Rydwan, stanowiący wskazówkę, że w obliczu tych trudności należy trzymać stały kurs. Niezależnie od tego, co się dzieje, widząc Rydwan pośród rozłożonych kart, możemy być pewni, że musimy zdobyć się na działanie równoważące.
Atut VIII – Moc
Moc jest wspaniałą kartą. Często widnieje na niej wizerunek kobiety otwierającej paszczę lwa lub trzymającej go w objęciach. Dla Głupca Moc oznacza konieczność rozwinięcia wiary w siebie i poczucia własnej godności, co prowadzi do zdobycia wewnętrznej siły. Moc niemal zawsze przedstawia kobietę, więc jeśli kładziemy karty kobiecie, często jest to wskazówka, że stoi ona u progu ważnej samodzielnej decyzji, czasem po okresie prób. Dla mężczyzn oznacza coś całkiem innego – że siła fizyczna to nie jest jedyny rodzaj siły, jaką mogą mieć, i że należy zwrócić większą uwagę na rozwijanie siły wewnętrznej.
Atut IX – Pustelnik
Karta ta zwana jest także Eremitą. To potężna postać. Przedstawiana zwykle jako starzec, trzymający wysoko uniesioną latarnię, reprezentuje przewodnictwo z "tamtej strony" – lub potrzebę takiego przewodnictwa. Pustelnik uczy Głupca, że pod widzialnym światem kryją się potężne siły. Aby się z nimi skontaktować, trzeba nauczyć się wyciszać i zaufać wewnętrznemu przewodnictwu, które zawsze jest dostępne, kiedy się go naprawdę szuka. Jak w przypadku pozostałych kart, miejsce pojawienia się Pustelnika wpływa na jego znaczenie. Czasem jest wskazówką, żeby uspokoić i wyciszyć działanie, znaleźć czas na wycofanie się w ciszę, aby spotkać swojego "wewnętrznego przewodnika" oraz skorzystać z ukrytej wewnątrz mądrości. Pojawia się, na przykład, kiedy w życiu jest wiele niepokoju lub kiedy to, co się dzieje, nie ma zbyt wielkiego sensu. Często daje nam znak, że wzięliśmy na siebie zbyt wiele obowiązków i że trzeba nam trochę czasu spędzonego w samotności, żeby poukładać sprawy i ustawić je we właściwej perspektywie.
Atut X – Koło fortuny
Karta ta sugeruje, że Głupiec nie ma kontroli nad tym, co dzieje się we wszechświecie, a nawet w jego życiu osobistym. To znak, że działają jakieś potężne siły, które mogą wydawać się przypadkowe i nieprzewidywalne, ale w rzeczywistości są częścią ogólnego planu życia. Koło Fortuny nie jest kartą negatywną. Mówi ona, że wskutek poprzednich decyzji, wyborów i działań uruchomiliśmy coś, czego teraz nie można zatrzymać. Jest także wskazówką, że niedobrze jest traktować wszystko tak, jakby było oczywiste. Trzeba się nauczyć, że jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz.
Atut XI – Sprawiedliwość
Spotykający Sprawiedliwość Głupiec, który wie już, że istnieją siły znajdujące się poza naszą kontrolą, zaczyna rozumieć, iż pomimo pozornej przypadkowości życia, istnieją w nim pewne wzorce, a nasze działania mają wymierne konsekwencje. Sprawiedliwość pojawia się wówczas, kiedy zachodzi potrzeba wprowadzenia w nasze życie równowagi i harmonii. Przypuśćmy, że uwikłaliśmy się w konflikt lub kłótnię, a teraz – choć czujemy się źle potraktowani – żeby wszystko było w porządku, musimy działać sprawiedliwie. Wiemy, że życie niekoniecznie jest fair – ale ważne, żeby podjąć takie kroki, dzięki którym nasze kontakty z innymi cechowałaby prawość.
Atut XII -Wisielec
Teraz, kiedy Głupiec przyswoił już sobie wcześniejsze lekcje, powinien się nauczyć lżej traktować niektóre sprawy i być może zacząć od początku. Wisielec przedstawiany jest zwykle w pozycji wiszącej – głową w dół na gałęzi drzewa, z jedną nogą ugiętą i skrzyżowaną za drugą. Dziwne, ale wygląda na to, że doskonale czuje się w takiej pozycji, jak gdyby z tego położenia kontemplował wszechświat. Właściwie ma wygląd radosny i optymistyczny!
Ta interesująca i intrygująca karta oznacza często możliwość przyjęcia całkiem nowego spojrzenia na swoje życie, szukanie nowych, nierozważanych dotąd perspektyw. Niekiedy pojawia się wówczas, gdy miniony okres naszego życia był smutny i niespokojny. Być może radzi, żeby na nowo przemyśleć całą sytuację. Zdarza się też, że czujemy się dosłownie tak, jakby nasze życie stanęło na głowie. Wisielec mówi, że w takim wypadku trzeba porzucić stare koncepcje i wypracować nowe, bardziej pasujące do naszego duchowego rozwoju. Jest to wezwanie, by przestać tak wysoko cenić wartości materialne.
Atut XIII -Śmierć
Karta ta często budzi strach, kiedy pojawi się na stole. Jednakże w żadnym razie nie jest negatywna i nie należy jej interpretować dosłownie – w taki sposób, że czeka nas rychła śmierć albo, że niebawem umrze ktoś, kogo kochamy czy znamy. Tak naprawdę mówi ona, że musi "umrzeć" dla nas coś (a nawet ktoś), co pozostało już za nami – pozwólmy temu odejść. Śmierć to sygnał przejścia na inny poziom. Być może awansujemy i będziemy musieli zmienić całe swoje życie. To także sprawa transformacji, która może przerażać. Jednakże bez niezbędnej transformacji popadniemy w koleiny naszych własnych postępków i dojdziemy donikąd. Kiedy pojawia się Śmierć, to sygnał pobudki i zapowiedź, że nadciąga ważna zmiana – czy to się nam podoba, czy nie!
Atut XIV - Umiarkowanie
Umiarkowanie to urocza karta. Zwykle przedstawia anioła ze skrzydłami i aureolą promieni, przelewającego płyn z jednego pucharu lub naczynia do drugiego. Anioł może być postacią męską, żeńską lub obojnaczą. Naczynia, jedno złote, a drugie srebrne, symbolizują ciągłą grę świata duchowego i materialnego. Umiarkowanie oznacza, że Głupiec otrzymał od życia niejedną trudną lekcję i teraz rozumie konieczność współpracy i równowagi.
Atut XV - Diabeł
Diabeł to następna karta po Śmierci, której ludzie trochę się boją, zwłaszcza, jeśli zostali wychowani w wierze w diabła. I to prawda, że może wydawać się nieco przerażająca, choć jej sens zależy od układu pozostałych kart. Przy czym jej prawdziwe znaczenie nie ma nic wspólnego z diabłem ani z karą. Zwykle przedstawia się na niej również łańcuchy lub postacie ludzi w łańcuchach. Osoby kładące karty przeważnie są zszokowane pojawieniem się Diabła, sądząc, że się do nich dobierze. Choć w rzeczywistości karta ta jest tylko znakiem, że ktoś znajduje się (lub uważa, że się znalazł) w trudnej sytuacji. Po zastanowieniu jasno widać, że to efekt błędów danej osoby. Pojawienie się Diabła może zapowiadać konieczność zerwania łańcuchów trzymających ją w niewygodnej sytuacji. Często winne są: ignorancja, niepohamowane emocje, obsesje, przywiązanie do rzeczy materialnych, słaba kontrola nad sobą i negatywne myślenie. Wszystko to da się skorygować.
Atut XVI - Wieża
Wieża to także karta mogąca wywoływać lęki lub obawy ludzi. Zwykle widnieje na niej wysoka wieża, w którą właśnie uderzył piorun. Niekiedy widać spadające z niej ciała ludzi. Podobnie jak w przypadku innych kart oznaczających zmianę, pojawienie się Wieży wśród rozkładanych kart zapowiada, że aby pójść dalej, musimy coś zmienić w swoim życiu. Zwykle jest to zmiana drastyczna. Może chodzić o porzucenie nałogu, nieodpowiedniej przyjaźni, zaprzestanie niewłaściwych działań, wycofanie się z niszczącego związku lub o zmianę zachowań, które hamują nasz wzrost duchowy i rozwój. Niekiedy też karta ta ukazuje nam konieczność przyjęcia pewnych gorzkich prawd na swój temat i podjęcia kroków zmierzających do poprawy sytuacji, zanim wymknie się nam z rąk i będzie już za późno na jakiekolwiek korekty. Myślmy o Wieży jako o ostrzeżeniu i poważnie potraktujmy jej przesłanie.
Atut XVII - Gwiazda
Po trudnych lekcjach udzielonych przez kilka poprzednich kart Głupiec widzi teraz światełko w tunelu – jeśli oczywiście odrobił zadanie domowe i dobrze nauczył się lekcji. Ta łagodna i szczęśliwa karta przedstawia zwykłe nagą postać kobiecą, klęczącą na brzegu jeziora lub stawu, w pięknej wiejskiej okolicy. Trzyma dwa dzbany. Z jednego wylewa wodę do strumienia, z drugiego na ziemię. Główna gwiazda jest otoczona zwykle wieloma małymi gwiazdkami, najczęściej jest ich siedem (jak siedem gwiazd w gwiazdozbiorze Plejad). Esencją Gwiazdy jest nadzieja i optymizm. Jej nagość to symbol nieosłoniętej prawdy i czystości. Woda, którą leje, to Wody Życia – część ich wraca do Źródła, a część zostaje zużyta, żeby dać nowe życie ziemi. Kiedy w rozkładzie kart pojawia się Gwiazda, to znaczy, że nasza własna gwiazda właśnie wschodzi, często po okresie trudności, które z powodzeniem przezwyciężyliśmy.
Atut XVIII - Księżyc
Księżyc może być kartą mylącą dla osób, które nie rozumieją w pełni symboliki tego ciała niebieskiego. Wprawdzie rzeczywiście w świetle Księżyca nie widzimy tak dobrze, jak w świetle Słońca, ale w jego cudownym świetle widzimy inaczej. Księżyc to magiczna, tajemnicza karta, która mówi nam, że warto zwrócić uwagę na sny i przesłania z wewnętrznej głębi. W wielu taliach Księżyc przedstawiany jest z dwoma wyjącymi do niego psami, lecz pamiętajmy: psy to symbol sfery metafizycznej. Kiedy w rozkładzie pojawi się Księżyc, może to oznaczać, że trzeba wejść w głąb własnego Ja i odczytać to, co ma nam do powiedzenia. Może dokucza nam depresyjny nastrój albo czujemy się samotni, lub po prostu marzymy na jawie. Księżyc mówi, żebyśmy zadbali o swoje osobiste i emocjonalne potrzeby. Warto może pomedytować lub odpocząć.
Atut XIX – Słońce
Słońce to szczęśliwa, jaskrawo-kolorowa karta, przedstawiająca zwykle małego, nagiego chłopczyka, jadącego na koniu w promieniach oślepiającego słońca. W niektórych taliach jest więcej chłopców lub młoda para trzymająca się za ręce. Słońce jest symbolem postępu. Po wędrówce po bezdrożach nocy Głupiec wychodzi na światło dnia i wszystko jest szczęściem, obietnicą i blaskiem. W rozkładzie kart może oznaczać, że zostaliśmy na nowo ożywieni, przypuszczalnie po okresie kłopotów i niepewności. Karta Słońca mówi, że nadchodzi przyjemność i zadowolenie, a nasze świadomie zaplanowane, indywidualne wysiłki zostaną nagrodzone sukcesem. Możemy sobie odpocząć w słonecznym miejscu.
Atut XX - Sąd
Teraz, kiedy obudziło go wschodzące Słońce, Głupiec słyszy trąby Sądu wzywające do podjęcia ziemskich zadań. Jest to czas ponownych narodzin i przebudowy. Wiele talii przedstawia Sąd jako kartę o niezbyt miłym wyglądzie, której ikonografia opiera się na chrześcijańskich koncepcjach Sądu Ostatecznego. Jednakże w innych kulturach uważa się Sąd za znak przewartościowania naszego życia. Kiedy w rozkładzie kart pojawi się Sąd, to może oznaczać, że nadchodzi okres leczenia ran i transformacji. Być może do tej chwili "spaliśmy" lub nie zwracaliśmy uwagi na to, co dzieje się wokół nas i albo mieliśmy kłopoty, albo po prostu czujemy się nieprzyjemnie. Sąd to wołanie wzywające nasze wyższe Ja do obudzenia.
Atut XXI - Świat
Dotarliśmy już do końca Wielkich Arkanów. Cykl się zamknął. Nasz Głupiec przeszedł przez całe bogactwo życiowych nauk i teraz jest gotów do tego, co psychoanalitycy nazywają "samourzeczywistnieniem". Większość talii przedstawia Świat jako nagą postać kobiecą, spowitą długim szalem i trzymającą w dłoniach dwie różdżki ostro zakończone z obu stron. Otaczają wieniec z bluszczu, liści i kwiatów. Karta ta oznacza zakończenie podróży rozpoczętej przez Głupca w poszukiwaniu duchowego oświecenia.
Jej pojawienie się wśród rozkładanych kart mówi nam, że pewne procesy – wewnętrzne, zewnętrzne lub połączenie obu – dobiegają końca. Może to być na przykład ukończenie studiów, otrzymanie pracy, zdanie egzaminu lub zakończenie podróży czy wybór kariery. W zależności od bieżącej sytuacji, zadanego pytania i pozycji wśród innych kart, Świat to wskazówka, która mówi, że otrzymujemy to, na co sobie uczciwie zapracowaliśmy.
Im lepiej poznamy Tarota, tym jaśniejsze się stanie, że jego wizualne motywy odnoszą się bezpośrednio do fundamentalnych psychologicznych i duchowych doświadczeń człowieka. W miarę studiowania tych kart i ćwiczenia w ich używaniu okaże się, że im głębsze staje się nasze zrozumienie, tym bardziej karty odzwierciedlają nasze wewnętrzne życie.